Hoofdstuk 3 - Programmaverantwoording

1. Ruimtelijke ontwikkeling

Beleidsmatig beeld

De uitvoering van de meerjarendoelen binnen dit programma ligt op schema. Enkele mijlpalen zoals het vaststellen van Provinciaal Programma Wonen en Werken  en het ondertekenen van het Ruimtelijk Arrangement, zijn behaald. Daarnaast gaat veel energie naar het intensieve participatieve proces voor de wijziging van de Omgevingsvisie en Omgevingsverordening. De monitor Omgevingsbeleid is geactualiseerd en de digitale omgeving voor andere monitors is naar verwachting eind 2025 een feit. 

Wij zijn actief betrokken bij een aantal grootschalige gebiedsprojecten. Voorbeeld van onze inzet is de gebiedssamenwerking A tot Z (Amersfoort tot Zeist) waar ook de relatie met de opgave van defensie belangrijk onderdeel is. Daarnaast zijn wij actief betrokken bij de planvorming zoals rond Rijnenburg, A12-zone, de regiopoorten en het Kromme Rijngebied. 
In het programma Hart van de Heuvelrug worden voor de verschillende deelgebieden concrete stappen richting uitvoering van de opgaven. De B.V. Hart van de Heuvelrug start met een selectie van marktpartijen voor de ontwikkeling van de woningen en de aanbesteding voor het bouw- en woonrijpmaken in het gebied. De natuurontwikkeling op Kamp van Zeist en Camp New Amsterdam wordt uitgevoerd.   

In het programma Groen Groeit Mee maken we mooie stappen. De Handreiking Groen bij Uitbreidingslocaties is herijkt. Daarnaast is de Tenderregeling Groen Groeit Mee opengesteld. Deze regeling is o.a. gekoppeld aan de middelen vanuit Maatregelpakket 1 van het UPLG waarvan de verplichting van twee naar vier jaar is verlengd.
Voor de Tenderregeling stellen wij via de slotwijziging voor deze termijn gelijk te trekken. Voor de inzet van de middelen uit de bestemmingsreserve ten behoeve van de Groen Groeit Mee Voorbeeldbeeldgebieden is gebleken dat het maken van samenwerkingsovereenkomsten iets langer duurt dan gepland, waarmee we deze vrijgemaakte middelen via de slotwijziging over willen hevelen naar 2026. 

Op het gebied van Volkshuisvesting is het vaststellen van de Wet Versterking Regie vertraagd; deze gaat nu naar de Raad van State en moet nog door de Eerste Kamer. De betaalbaarheidseisen uit het wetsvoorstel zijn daarom nog niet volledig van kracht. Er wordt door ons op gestuurd, maar gemeenten kunnen er onder voorwaarden van afwijken (conform Woondealafspraken). Vooruitlopend op de vaststelling wordt al gewerkt aan een Volkshuisvestingsprogramma. Met de regio's zijn afsprakenkaders opgesteld. 

Sinds 1 juli is er een achterstand conform de Spreidingswet met betrekking tot het aantal beschikbare plekken voor asielopvang; tegelijkertijd werken gemeenten hard aan het realiseren van meer plekken. Zowel het aantal opvangplekken voor asielzoekers,  als het aantal gemeenten dat opvang mogelijk maakt blijft groeien. Die groei zal doorzetten. Wel gaat dit minder snel dan gemeenten zouden willen. Net als vorig jaar zal ook in 2025 een SPUK-aanvraag worden ingediend voor de opvang van Oekraïense ontheemden, op basis van de Bekostigingsregeling eerste opvang ontheemden Oekraïne door Regionale openbare lichamen . De exacte hoogte van de aanvraag is op dit moment nog onzeker, aangezien deze afhangt van verschillende factoren. In het bijzonder betreft dit de kosten die worden gemaakt door samenwerkingspartners zoals de Veiligheidsregio Utrecht (VRU) en de GGD regio Utrecht (GGDrU). Gezien de uiterste indieningsdatum van 1 oktober, zal hierover vóór die tijd duidelijkheid moeten zijn. De kosten die de provincie Utrecht zelf in het kader van dit dossier zal declareren, zijn naar verwachting minimaal vergelijkbaar met die van vorig jaar en zal vermoedelijk nog hoger uitvallen. De raming ligt tussen de €350.000 en €450.000 exclusief btw.

Naast de SPUK Oekraïne zal ook in 2025 opnieuw sprake zijn van een bijdrage vanuit het Rijk ten behoeve van de versterking van de Provinciale Regietafels, ter hoogte van €1,08 mln. Een en ander betekent dat aan het einde van 2025 opnieuw een verzoek tot budgetoverheveling zal worden gedaan. Dit mede in het licht van de onzekerheid van de rijksbijdrage voor de komende jaren op dit dossier.

Voortgang in een oogopslag

Beleidsdoel

Activiteit

Planning

Budget

P1-1

De omgevingsvisie zorgt voor een goede afweging tussen plannen en Utrechtse kwaliteiten door concentreren en combineren

P1-2

De gebiedsontwikkeling is integraal en gericht op efficiëntie en kwalitatief hoogwaardig ruimtegebruik.

P1-3

Er is passende woonruimte die aansluit bij de woningbehoefte in de provincie Utrecht.

Overzicht wijzigingen najaarsrapportage

Soort wijziging

Lasten
2025

Baten
2025

Saldo
2025

Saldo
2026

Saldo
2027

Saldo
2028

Autonome ontwikkelingen

1.814

0

-1.814

-2.201

-2.356

-2.356

Kasritme verschuiving

-28.987

-28.987

0

0

0

0

Ontwikkelingen in programma's

1.720

7.110

5.390

16

16

8

Totaal begrotingswijzigingen NJR voor bestemming

-25.454

-21.877

3.577

-2.185

-2.340

-2.348

Mutatie reserves

5.604

428

-5.176

0

0

0

Totaal begrotingswijzigingen NJR na bestemming

-19.849

-21.449

-1.600

-2.185

-2.340

-2.348

Toelichting wijzigingen

Soort wijziging 

Lasten
2025 

Baten
2025  

Saldo
2025 

Saldo
2026 

Saldo
2027

Saldo
2028 

Autonome ontwikkelingen 

1.814 

-1.814 

-2.201 

-2.356 

-2.356 

Verwerking CAO 

1.814 

-1.814 

-2.201 

-2.356 

-2.356 

Verwerking CAO 2025-2026 en actualisatie doorberekening uren. 

Kasritme verschuiving 

-28.987 

-28.987 

UPLG Maatregel pakket 1 GGM 

-28.987 

-28.987 

Bij de aanvraag van de maatregelpakketten in 2024 is een inschatting gemaakt van het kasritme, waarbij als uitgangspunt gold dat de beschikbare middelen uiterlijk eind 2026 verplicht zouden worden. Inmiddels heeft het Rijk de termijn voor het verplichten van middelen verlengd tot eind 2028. Op basis van deze wijziging én de verwachte werkzaamheden is het kasritme herijkt en naar beneden bijgesteld voor 2025 en 2026. 
Het kasritme voor zowel de baten als de lasten is gelijk (in de tabel saldo nul) en bedraagt voor 2025 € 0,7 miljoen en voor 2026 € 5 miljoen. Daarnaast is het relevant om te benoemen dat de eerste fase van het programma zich met name heeft gekenmerkt door opstartactiviteiten. In deze periode is veel aandacht uitgegaan naar het inregelen van de governance, het opbouwen van samenwerking en het leggen van de basis voor de uitvoering. Hierdoor zijn in de beginfase beperkt middelen verplicht voor uitvoering. Deze opstartfase was echter essentieel om de basis te leggen waarmee we de komende jaren de beschikbare middelen op verantwoorde wijze kunnen inzetten. 

Ontwikkelingen in programma's 

1.720 

7.110 

5.390 

16 

16 

Baten ontwerpen onderzoek 

198 

198 

In 2025 ontvangen we baten voor het ontwerpend onderzoek van A tot Z. Dit onderzoek wordt mede gefinancierd door waterschappen, Defensie en gemeenten via een verdeelsleutel. In 2024 is al deels verrekend, in 2025 volgen aanvullende terugbetalingen op door ons voorgeschoten bedragen. Daarmee worden de baten in 2025 verhoogd. 

Formatiemutatie GRO 

-8 

Formatiemutatie  GRO 

Formatiemutatie  SRO 

-8 

16 

16 

Formatiemutatie  SRO 

Dekking uit materieel budget 

Lasten PFAS verhoogd 

760 

760 

Voor de PFAS sanering zien we een overschrijding. Deze wordt veroorzaakt doordat er aanvullende onderzoeken en proeven nodig zijn in verband met de resultaten van eerdere bodemonderzoeken. Dit om de saneringswijze zo goed mogelijk in beeld te krijgen. Streven is begin 2026 de saneringsaanpak gereed te hebben en vergunningen aangevraagd. Gelden worden vanuit de SPUK gefinancierd. 

Mitigerende maartregelen 

3.680 

4.430 

750 

In 2017 is een groot deel van de oppervlakte van de Vliegbasis Soesterberg verkocht aan Het Utrechts Landschap. Van de opbrengst is destijds besloten een bedrag van € 4,4 miljoen voorlopig beschikbaar te houden in afwachting van concrete bestedingen. In de afgelopen jaren zijn drie besluiten genomen: in 2019 is € 1,0 miljoen bestemd voor mitigerende maatregelen conform de voorwaarden van de Wnb-vergunning, in 2023 is € 0,8 miljoen gereserveerd voor aanvullende bomencompensatie als gevolg van gewijzigde herplantnormen en in 2024 is € 1,0 miljoen ingezet voor extra kosten door asbestvervuiling van de rollerbaan. De verwachting is dat de beschikbare middelen voor de mitigerende maatregelen in 2025 volledig zullen zijn benut. Het bedrag voor bomencompensatie wordt nog niet besteed en wordt voorgesteld te storten in de reserve. Voor het resterende, nog niet gealloceerde bedrag van € 1,65 miljoen wordt in het najaar een voorstel voor aanwending aan Gedeputeerde Staten voorgelegd. 

Mutatie SPUK Woningbouw 

2.500 

2.500 

Onttrekking uit de SPUK Woningbouw (Specifieke Uitkering Woningbouw), conform de voorwaarden uit de beschikking. 

Reserve Groen Groeit Mee 

-1.694 

1.694 

De bestemmingsreserve GGM en de Tenderregeling GGM zijn grotendeels gekoppeld aan het wegzetten van de UPLG-middelen uit Maatregelpakket 1 (Groenblauwe linten en scheggen). Het aangaan van verplichtingen voor het wegzetten van de middelen uit dit Maatregelpakket is dit voorjaar door het Rijk verlengend van eind 2026 naar eind 2028. Voor zowel de bestemmingsreserve als de Tenderregeling waren wij bij het maken van de begroting 2025, zomer 2024, uitgegaan van de deadline eind 2026. Door de langere periode die het Rijk nu heeft gegeven ontstaat bij partijen en bij de provincie zelf meer ruimte om plannen zorgvuldig uit te werken en goed na te denken over de Samenwerkingsovereenkomsten. De € 6 miljoen uit de bestemmingreserve en de € 10 miljoen voor de Tenderregeling zullen daarom over een langere periode (eind 2028) inzetbaar moeten zijn. 

Uitgavenraming en inzet resterend budget Versnelling Woningbouw 

-3.160 

3.160 

De beschikbare financiële middelen voor het programma worden in de periode 2025–2027 gemiddeld met € 9,1 miljoen per jaar ingezet, in lijn met het door Provinciale Staten vastgestelde bestedingsvoorstel (februari 2025). Voor 2025 wordt verwacht dat de uitgaven circa € 9,1 miljoen bedragen. Van enkele grote subsidieaanvragen met een totale omvang van bijna € 6 miljoen is nog niet met zekerheid te zeggen of ze in 2025 of 2026 geboekt zullen worden, mits de aanvragen worden gehonoreerd. Dit kan leiden tot een onderbesteding in 2025 en een overbesteding in 2026. Het resterende budget van € 3,2 miljoen wordt daarom overgeheveld naar de reserve Versnelling Woningbouw. Deze middelen blijven daarmee beschikbaar om de komende jaren flexibel en doelgericht in te zetten voor de versnelling van de woningbouwopgave. 

Verlaging baten en lasten leges digitaal stelsel 2025 

-350 

-350 

Dit jaar verwachten we voor het Digitaal Stelsel geen baten uit leges. Met deze wijziging worden de baten en lasten gecorrigeerd. 

Woningbouwontwikkelingen van Hart van de Heuvelrug en Vliegbasis Soesterberg 

-428 

-428 

Voor de woningbouwontwikkelingen van Hart van de Heuvelrug en Vliegbasis Soesterberg zien we een vertraging in de planning. Dit als gevolg van lopende ruimtelijke procedures en het aanvragen van nieuwe vergunningen (haas, konijn en marterachtigen). Ook zijn de mitigerende maatregelen nog niet volledig gereed. Hierdoor kon niet gestart worden met bouwrijp maken van het gebied en konden de percelen niet verkocht worden (i.c. Sortie 16 en Kavels Westflank). In 2025 zijn daardoor geen inkomsten en is er ook geen winstneming. 

Totaal begrotingswijzigingen NJR voor bestemming 

-25.454 

-21.877 

3.577 

-2.185 

-2.340 

-2.348 

Financieel meerjarenbeeld op beleidsdoel

Beleidsdoel

Begroting voor NJR
Lasten

Begroting voor NJR
Baten

Begroting voor NJR
Saldo

Bijstellingen
Lasten

Bijstellingen
Baten

Bijstellingen
Saldo

Bijgestelde begroting
Lasten

Bijgestelde begroting
Baten

Bijgestelde begroting  
Saldo

Realisatie t/m 30 juni
Lasten

Realisatie t/m 30 juni
Baten

Realisatie t/m 30 juni
Saldo

P1-1 Omgevingsvisie afweging plannen

39.755

30.037

-9.718

-29.878

-30.037

-159

9.877

0

-9.877

4.725

25

-4.700

P1-2 Gebiedsontwikkeling en ruimtegebruik

12.825

1.628

-11.197

4.701

5.660

959

17.526

7.288

-10.238

3.967

0

-3.967

P1-3 Passende woonruimte woningbehoefte

14.898

850

-14.048

-276

2.500

2.776

14.621

3.350

-11.271

7.610

0

-7.610

Totaal voor bestemming

67.477

32.515

-34.962

-25.454

-21.877

3.577

42.024

10.638

-31.386

16.302

25

-16.277

Voorstel resultaatbestemming

Onttrekking

Toevoeging

Saldo

Onttrekking

Toevoeging

Saldo

Onttrekking

Toevoeging

Saldo

Onttrekking

Toevoeging

Saldo

Mutatie reserves

99

4.418

4.319

5.604

428

-5.176

5.703

4.846

-857

99

0

-99

Saldo begroting na NJR

67.576

36.933

-30.643

-19.849

-21.449

-1.600

47.727

15.484

-32.243

18.604

25

-18.578

Deze pagina is gebouwd op 09/16/2025 12:41:38 met de export van 09/16/2025 12:38:13